بهطورکلی میتوان تخته فیبرهای نیمهسنگین را ازنظر خواص و ویژگیهای آنها در دو گروه، تخته فیبر نیمهسنگین با خواص معمولی و یا خواص ویژه طبقهبندی کرد:
تختههای صنعتی خاص دارای ویژگیهایی علاوه بر مشخصات معمول امدیاف هستند که با اِعمال تغییرات در پروسه تولید، با استفاده از چسبهای مختلف یا مواد افزودنی گوناگون تولید میشوند. بعضی از انواع امدیافهای خاص و موارد استفاده آنها به شرح زیر هستند.
امدیاف نازک (Thin امدیاف)
این تختهها به کلاسهای خیلی نازک mm۸/۱ تا mm ۵/۲، و از ۵/۲ تا ۶ میلیمتر و ۴ تا ۶ میلی متر تقسیم میشوند (استاندارد EN-۶۲۲-۵) که در کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. از موارد کاربرد عمومی امدیافهای نازک، کف کشوها، پشت کابینتها، رویهٔ درها و... میباشد. تمام روسازی قابل انجام روی امدیاف معمولی روی امدیاف نازک نیز اجرا میشود. از سایر موارد کاربرد امدیافهای نازک عبارتند از دیوار کوبها، پوششهای سقف، غرفههای نمایشگاهی، صنایع اتومبیل سازی، رویه لاستیک زاپاس(یدک) پشت صندلی، رویهٔ در، تولید تختههای انحنادار و... میباشد
امدیاف ضخیم (Thick امدیاف)
امدیافهای ضخیم طبق استاندارد EN-۶۲۲-۵ به کلاسهای ۴۵-۳۰ میلی متر و ۶۰-۴۵ میلی متر تقسیم شدهاند و جهت ساخت سازههای معماری، ستونها، پایههای میز، طاقها، رویهکاری (کابینت)، کف نیمکت و کلاً مواردی که صفحات ضخیم و بزرگ با خواص ماشین کاری (بهویژه عمیق) مسطح و با سطوح صاف نیاز است، استفاده میشوند.
امدیاف با فرمالدئید کم (Low Formaldehyde امدیاف-E۱)
مقدار انتشار فرمالدئید ازامدیاف معمولی بسته به نوع چسب ومقدار آن کمی متفاوت است. انتشار فرمالدئیدامدیاف نباید بیشتر ازgr۱۰۰/mg۳۰ باشد (کلاسE۲ طبق استانداردEN-۶۲۲-۱) این کلاس امدیاف قابل کاربرد در بسیاری از کاربردهای مبلمان و داخل خانه میباشد ولی تهویه مناسب در محل استقرار آنها نیز باید وجود داشته باشد تا فرمالدئید را از محیط خارج سازد. اما در بعضی موارد لازم است کهامدیاف با فرمالدئید کمتر یعنی با حداکثر انتشار فرمالدئید gr۱۰۰/mg۹ (استاندارد EN-۶۲۲-۱) استفاده شود. اکنون دربازار، امدیاف- E۱ بهعنوان امدیاف استاندارد معمولی درآمدهاست. امدیافهای با فرمالدئیدهای کمتر و حتی بدون فرمالدئید هم در صورت سفارش مشتری قابل تولید میباشد. امدیاف با فرمالدئید کم در مکانهایی که تهویه به خوبی انجام نمیشود، مرطوب و گرم است و یا ساکنین آن احتیاجات و درخواستهای خاص دارند مثل مدرسهها، بیمارستانها و... استفاده میشود. همچنین در موزهها و محلهای نمایش نیز از امدیاف کم فرمالدئید جهت کاستن از خوردگی فلزات استفاده میکنند.
مقاوم در برابر رطوبت
تولید امدیاف با خاصیت مقاوم در برابر رطوبت بیشتر برای مصارف در رطوبت نسبی محیط حداکثر ۸۰٪ با بهبود چسب اوره فرمالدئید معمولی مورد استفاده در تولید امدیاف یا استفاده از یک چسب ضد رطوبت جایگزین امکان پذیر است. تمام خصوصیات مثبت امدیاف معمولی در این نوع تختهها به اضافه استحکام طولانی تر و تغییر ابعاد کمتر در اثر رطوبت موجود است.
طبق استاندارد EN-۶۲۲-۵ دو نوع کلاس برای اینگونه تختهها وجود دارد. یکی امدیاف.H برای استفادههای عمومی در محیط مرطوب و دیگری امدیاف.HLS که برای استفاده اوراق متحمل بار در محیط مرطوب میباشد. موارد استفادهامدیاف مقاوم در برابر رطوبت عبارتند از مبلمان حمام و دستشویی، کابینت دور ظرفشویی، کفپوشها، پنجرهها، پلهها، پروفیلهای خاص و...
مقاوم در برابر حشرات و قارچها
برای این منظور میتوان امدیافها را با پوششهای ضد آتش پوشاند یا مواد و نمکهای خاص ضد آتش تیمار کرد. ولی بهترین راه اضافه کردن مواد ضد آتش در حین پروسه تولید است. موارد مصرف این نوع تختهها بهعنوان مثال: پوشش دیوارها، پارتیشنها، قفسهٔ فروشگاهها و... میباشد.
امدیاف با وزن مخصوص بالا (High Density Fiberboard)
امدیافهای استاندارد معمولی با ضخامتهای ۱۹-۱۲ میلیمتر معمولاً" دارای دانسیتهٔ kg/m ۸۰۰-۶۵۰ هستند. دانسیتههای بالاتر، یعنی بالای ۸۰۰ نیز تولید و عرضه میشود.
درواقع با اضافه کردن فیبر، چسب و فشار درحین پروسه تولید اوراق سنگین تر تولید میشود، افزایش دانسیته قابلیتهای ماشین کاری و سطح سازی (رنگ، روکش و...) را افزایش میدهد و نیز خصوصیات مکانیکی و فیزیکی امدیاف نیز بهبود مییابد. از موارد استفاده این نوع امدیافهای سنگین (HDF) عبارتند از کفپوشها، پلهها، قفسههای صنعتی، میز کار و...
امدیاف با وزن مخصوص پائین (Low Density Fiberboard)
LDF با وزن مخصوص kg/m ۶۵۰-۵۵۰ و ULDF با وزن مخصوص زیر kg/m ۵۵۰، جهت استفاده در مواردی که وزن کمتر مورد نیاز است و نیازی به استحکام بالا وجود ندارد یا در مواردی که خواص عایق صدا بودن مورد نیاز باشد تولید و عرضه میشود. این امدیافها جهت ساخت پروفیلهای تزئینی معماری، ساخت غرفههای نمایشگاهی و کلاً" مواردی که جابجایی با دست مورد نیاز است و نیز حمل و نقل و ابزار خوری سریع مورد نیاز است، کاربرد دارد.
امدیاف با روکشهای تزئینی (Decorative surfaced امدیاف)
مهمترین و غیر قابل تفکیکترین کاربرد یا آمادهسازی امدیاف جهت کاربرد نهایی، روسازی آن و خصوصاً روکش کردن آن میباشد. انجـام عملیات روکش کردن امدیاف امروزه جـزو خدمات ضروری تولیدکنندگان امدیاف به خریداران میباشد بهطوریکه معمولاً اکثر کارخانجات بزرگ تولید امدیاف دارای خطوط روکشی هم هستند. انواع روکشها شامل روکشهای چوبی (گونههای مختلف)، کاغذی، ملامینه، PVC و... میشوند.
امدیافهای قالب گیری شده
در این روش تختهامدیاف به شکل خاصی که در پرس به آن داده میشود تولید میشوند مانند رویهٔ درهای طرحدار و حالتدار، یک تکهامدیاف یا در کابینت و کشو و پنجره و... این محصولات را میتوان بهراحتی روکش نمود (پرِس ممبران) و عرضهٔ بازار مصرف کرد. اخیراً واردات این رویهٔ درها به ایران درحال رونق گرفتن است.
امدیافهای قابل انعطاف
بهوسیلهٔ یک پیشتیمار شیمیایی روی امدیاف با ترکیبات الکالین، میتوان به آن خواص پلاستیک (موقتی) و قابلیت انعطاف و شکلپذیری را داد
ام دی افهای باکارایی بالا
این نوع معروف به HPL میباشند (HIGH PERFORMANCE LEVEL) که دارای سطوح با کارایی بالا بوده ودرمقابل خش ، سایش و حرارت مقاومت خوبی دارند. ازنظر کلی زیر گروه MDFهای ارتقا یافته بوده ودرصنایع کابینت به کارمیروند.
کلمات کلیدی: ام دی اف، MDF، انواع ام دی اف، انواع MDF، کاربرد ام دی اف